Zegary obciążnikowe i sprężynowe są najczęściej wyposażone w wahadło. Jego zadanie polega na kontrolowaniu prędkości ruchu kół i wskazówek zegara. Wahadło jest sprzężone z osią, na której obraca się koło wychwytowe. Z dużą precyzją - porusza się z tą samą częstotliwością.
 Dysk zamontowany na mosiężnym lub stalowym pręcie wahadła, nazywa się soczewką. Pomiar czasu przez zegar jest tym dokładniejszy, im w pomieszczeniu występują mniejsze wahania temperatury, które wpływają na zmiany długości pręta. Takich niekorzystnych objawów można się ustrzec stosując wahadła kompensacyjne, które kompensuje zmiany długości wywołane zmianami temperatur, ponieważ buduje się je z metali o różnym stopniu rozszerzalności. Wahadło kompensacyjne może mieć również pręt drewniany - drewno jest przecież niezbyt podatne na zmiany temperatury.